TEATER I EXIL PÅ ADAS TEATER
Mama Zoya, Belarus – urpremiär 20 april!
[For English and Belarusian, see below]
För ett par år sedan fick vi besök från Belarus
Det var medlemmar ur den belarusiska teatergruppen Kryly Khalopa som kom hit för möten och residens på Konstepidemin i Göteborg. Vi mötte ledsna och skakade kollegor. De hade fått se sin teater stängas och själva blivit satta under stor press. Idag är de i praktiken förbjudna att arbeta i sitt hemland, många av dem är rädda och har gått i exil i grannlandet Polen medan andra av familjeskäl är fortsatt bosatta i Belarus.
Deras öde berörde oss starkt och vi inledde ett samtal. Precis som ADAS teater arbetar Kryly Khalopa med att fånga kvinnors blick på och erfarenhet av historien. Efter hand växte en tanke sig starkare. När nu de inte kan göra teater på hemmaplan så kunde vi erbjuda dem en arbetsplats på ADAS teater.
Ett konstnärligt samarbete påbörjades
Våra teatrar inledde under 2021 ett samarbete som i april 2023 utmynnar i en uppsättning: Mama Zoya, Belarus.
I arbetsprocessen har Kryly Khalopas ledare Aksana Haiko intervjuat sin mamma Zoya och sedan har ADAS teaters ledare Fia Adler Sandblad i sin tur intervjuat Aksana om Zoya. Två döttrar till mödrar har lagt pussel och försökt förstå omständigheter och livsval men också vad det kostar på att leva kringskuren med tunga plikter och ändå bana sig en egen väg.
Uppsättningen handlar om Zoya som växte upp i ett repressivt samhälle, som slet i fabrik och hem under kommunism och patriarkat innan hon gjorde uppror under perestrojkan och blev en del av den vilda kapitalismen.
Med en stark fysisk gestaltning och nyskriven musik berättar vi historien om Zoya vars liv tvinnas samman med Belarus under det sena 1900-talet och framåt. På scen ser vi Lisbeth Johansson, Sviatlana Haidalionak och Fia Adler Sandblad.
Varför en teaterpjäs om Belarus?
I dagens Belarus riskerar medborgarna att bli fängslade för att de säger fel saker och tänker fel tankar. Med vårt arbete vill vi bidra till att öka förståelsen för våra syskonländer i östra Europa. Vi vill lyfta deras historia och liv. Vår belarusiska kollegor är människor som vågar stå upp för demokrati, yttrandefrihet och fred. Människor som betalar ett högt pris för sin kamp för ett liv fritt från förtryck.
Det konstnärliga teamet består av fyra belarusiska medarbetare och sju svenska. I mötet mellan våra olika konstnärliga traditioner och erfarenheter utvecklar och utbyter vi konstnärliga metoder och strategier och stärker samhörigheten för yttrandefrihet och människans rätt att uttrycka sig.
Välkomna att följa vårt arbete, se vår teater och ta del av erfarenheter från Belarus!
Mama Zoya, Belarus har urpremiär 20 april på ADAS teater (Hus 8, Konstepidemin).
Spelas därefter 21, 22, 23, 27, 28, 29, 30 april och 4, 5, 6, 7, 8, 11, 12 maj.
Biljetter på www.kulturpunkten.nu.
Idé: Aksana Haiko
Manus: Fia Adler Sandblad
Dramaturg: Samuel Ek
Regi: Aksana Haiko och ensemblen
Medverkande: Lisbeth Johansson, Sviatlana Haidalionak, Fia Adler Sandblad
Scenografi, kostym & visuals: Tatsiana Dzivakova, Nonno Nordqvist
Musik och ljud: Vitali Appow, Jonas Franke-Blom
Ljus: Christofer W Fogelberg
Producent: Andreas Luukinen
Produktion: ADAS teater
THEATRE IN EXILE AT ADAS TEATER
Mama Zoya, Belarus – premiere April 20!
A couple of years ago we had a visit from Belarus
It was members of the Belarusian theatre group Kryly Khalopa who came here for meetings and a residency at Konstepidemin in Gothenburg. We met sad and upset colleagues. They had seen their theatre been shut down and themselves put under great pressure. Today, they are practically banned from workin in their homeland, many of them are afraid and have gone into exile in neighboring Poland, while others for family reasons continue to reside in Belarus.
Their fate touched us strongly and we started a conversation. Just like ADAS teater, Kryly Khalopa haas dedicatedly tried to capture women’s gaze on and experience of history. Gradually, a thought grew stronger; now when they cannot do theater at home, maybe we could offer them a workplace at ADAS teater.
An artistic collaboration began
In 2021, our theatres started a collaboration which in April 2023 culminates in a new production: Mama Zoya, Belarus.
In the work process, Kryly Halopa’s leader Aksana Haiko has interviewed her mother Zoya and then ADAS leader Fia Adler Sandblad has in turn interviewed Aksana about Zoya. Two daughters of mothers have solved puzzles and tried to understand circumstances and life choices, but also what it costs to live circumcised with heavy duties and still pave your own way.
The play is about Zoya who grew up in a repressive society, who toiled in factory and home under communism and patriarchy before she rebelled during Perestroika and became part of the wild capitalism.
With strong physical movements and newly written music, we tell the story of Zoya whose life interweaves with Belarus during the late 20th century and beyond. On stage we see Lisbeth Johansson, Sviatlana Haidalionak and Fia Adler Sandblad.
Why a play about Belarus?
In today’s Belarus, citizens risk being imprisoned for saying the wrong things and thinking the wrong thoughts. With our work, we want to contribute to increasing understanding of our sisters and brothers in Eastern Europe. We want to highlight their history and lives. Our Belarusian colleagues are people who dare to stand up for democracy, freedom of speech and peace. People who pay a high price for their struggle for a life free from oppression.
Our artistic team consists of four Belarusian co-workers and seven Swedish ones. We let our different artistic traditions and experiences meet, we develop and exchange artistic methods and strategies and strengthen the bond for freedom of expression and the human right to express oneself.
Welcome to follow our work, see our theater and take part of experiences from Belarus!
Mama Zoya, Belarus premieres April 20 at ADAS teater (House 8, Konstepidemin).
It will then be performed on 21, 22, 23, 27, 28, 29, 30 of April and 4, 5, 6, 7, 8, 11, 12 of May.
Tickets at www.kulturpunkten.nu.
Idea: Aksana Haiko
Script: Fia Adler Sandblad
Dramaturge: Samuel Ek
Direction: Aksana Haiko and the ensemble
Cast: Lisbeth Johansson, Sviatlana Haidalionak, Fia Adler Sandblad
Scenography, costumes & visuals: Tatsiana Dzivakova, Nonno Nordqvist
Music and sound: Vitali Appow, Jonas Franke-Blom
Lighting: Christofer W Fogelberg
Producer: Andreas Luukinen
Production: ADAS teater
ТЭАТР У ЭМІГЦЫІ Ў ADAS TEATER
Мама Зоя, Беларусь – прэм’ера 20 красавіка!
Некалькі гадоў таму мы наведалі Беларусь
Менавіта чальцы беларускага тэатральнага гурта «Крылы Халопа» прыехалі сюды на сустрэчу ў рэзідэнцыю ў Konstepidemin у Гётэборгу. Мы сустрэлі сумных і засмучаных калег. Яны перажывалі закрыццё іх тэатру, а на саміх удзельнікаў з’дзейсняўся ціск. Сёння ім практычна забаронена працаваць на радзіме, некаторыя з-за страху з’ехалі ў эміграцыю ў суседнюю Польшчу, а некаторыя па сямейных абставінах працягваюць жыць у Беларусі.
Іх лёс моцна крануў нас, і мы пачалі размову. Крылы Халопа, як і ADAS teater, аддана імкнуўся глядзець на творчасьць праз жаночую оптыку і гістарычны досьвед. Паступова думка мацнела; цяпер, калі яны не могуць займацца тэатрам дома, магчыма, мы можам прапанаваць ім працу ў тэатры ADAS.
Пачалося мастацкае супрацоўніцтва
У 2021 годзе нашыя тэатры пачалі супрацоўніцтва, якое ў красавіку 2023 года завяршылася новым спектаклем «Мама Зоя, Беларусь».
У працэсе працы лідэрка «Крылаў Халопа» Аксана Гайко ўзяла інтэрв’ю ў сваёй маці Зоі, а потым лідэрка ADAS Фія Адлер Сандблад у сваю чаргу ўзяла інтэрв’ю ў Аксаны пра Зою. Дзве дачкі мацярэй разгадвалі галаваломкі і спрабавалі зразумець абставіны і жыццёвыя выбары, а таксама тое, чаго вартае жыццё з цяжкімі абавязкамі, і адначасова пры гэтым будаванне свайго ўласнага шляху.
Спектакль пра Зою, якая вырасла ў рэпрэсіўным грамадстве, працавала на фабрыцы і дома пры камунізме і патрыярхаце, перш чым разквітнела ў часы Перабудовы і стала часткай дзікага капіталізму.
З моцнымі фізічнымі рухамі і адмыслова для спектаклю напісанай музыкай мы распавядаем гісторыю Зоі, чыё жыццё пераплятаецца з Беларуссю канца 20-га стагоддзя і сёняшняй. На сцэне мы бачым Лізбет Ёхансан, Святлану Гайдалёнак і Фію Адлер Сандблад.
Чаму спектакль пра Беларусь?
У сучаснай Беларусі грамадзяне рызыкуюць патрапіць у турму за няправільныя словы і няправільныя думкі. Сваёй працай мы хочам паспрыяць павелічэнню разумення нашых сясцёр і братоў ва Усходняй Еўропе. Мы хочам асвятліць іх гісторыю і жыццё. Нашы беларускія калегі — людзі, якія адважваюцца выступаць за дэмакратыю, свабоду слова і мір. Людзі, якія плацяць высокую цану за сваю барацьбу за жыццё без прыгнёту.
Наша мастацкая каманда складаецца з чатырох беларускіх супрацоўнікаў і сямі шведскіх. Мы дазваляем нашым розным мастацкім традыцыям і досьведу сустракацца, мы распрацоўваем і абменьваемся мастацкімі метадамі і стратэгіямі, а таксама ўмацоўваем сувязь дзеля свабоды выказвання і права чалавека выказваць сябе.
Запрашаем сачыць за нашай працай, прыходзіць у наш тэатр і пазнаваць досьвед Беларусі!
Прэм’ера «Мама Зоя, Беларусь» 20 красавіка ў ADAS teater (House 8, Konstepidemin).
Пасля мы паказваем яго 21, 22, 23, 27, 28, 29, 30 красавіка і 4, 5, 6, 7, 8, 11, 12 мая.
Квіткі на www.kulturpunkten.nu.
Ідэя: Аксана Гайко
Сцэнар: Fia Adler Sandblad
Драматург: Самуэль Эк
Кіраўніцтва: Аксана Гайко і гурт
У ролях: Лізбет Ёхансан, Святлана Гайдалёнак, Фія Адлер Сандблад
Сцэнаграфія і касцюмы: Таццяна Дзівакова, Нунну Нурдквіст
Музыка і гук: Віталій Эпаў, Ёнас Франке-Блом
Асвятленне: Крыстафер В Фогельберг
Прадзюсер: Андрэас Люкінен
Вытворчасць: ADAS teater